Hij bestaat al een tijd niet meer, maar toch hoor je hem nog vaak met ontzag noemen: de LTS. Waar je genadeloos werd teruggefloten als je werkstuk niet deugde. De afvalbak in en opnieuw beginnen.
Enkele docenten op het Vakcollege in IJmuiden, waar we vandaag filmden, hebben het allemaal meegemaakt. Hoe die LTS bloeide en weer moest verdwijnen. “Kijk”, zegt docent wiskunde Jan Dekkers en hij houdt me een lesboek voor “Dit moesten ze leren. En nu is dit het boek.” Aanmerkelijk dunner, minder stof. Want zo was het ook, zegt hij, veel praktijk maar ook theorie.
Loodgieter
Hij kijkt met droefenis terug op hoe die LTS verdween. Hij hoopt dat het Vakcollege dat oude elan terugbrengt. Je vak leren in het ambacht zelf, waarbij het niet langer ongewenst is dat je in de voetsporen van je vader treedt. Want dat mocht ook een tijd niet.
“Loodgieter”, zegt Delano uit de grond van zijn hart, als gevraagd wordt hij wil worden. Al heel jong wist hij dat dit zijn doel was. “Nu ga ik soms mee met mijn vader. Daar leer je van.” Hij geniet daar vooral van als het moeilijke klussen zijn.
Metaal
Een echtpaar bezoekt de Open Dag met hun zoon, die nu in de achtste zit van het Speciaal Basis Onderwijs. Ze komen helemaal uit Badhoevedorp. Dit is de school waar hun zoon zich thuis zal voelen. In de buurt is zoiets nog niet.
Een andere vader wil het liefst dat zijn zoon in de metaal gaat, net als hijzelf. De twaalfjarige weet in ieder geval dat hij niet in de boeken wil.
Schaamte
Directeur Porck hoopt dat ouders net zo enthousiast worden over de school als de kinderen. Hij signaleert nu nog schaamte bij sommige ouders. Die hebben liever dat hun kind naar de HAVO gaat of hoger. Vreselijk vindt hij dat. Je doet er kinderen groot onrecht mee, zegt hij.
We lopen rond en kijken bij het lassen. De autotechniek. Bij de rijwielhersteller. Ik moet ineens denken aan mijn fietsenmaker die met een wachtlijst werkt, zo druk heeft hij het.
We praten met een vader. Zijn zoon heeft HAVO-advies, maar dat is niks voor hem. Het zal waarschijnlijk het Vakcollege worden. Een vader zoals de directeur zich die wenst.
Onbegrepen
En je vraagt je af voor hoeveel kinderen deze LTS nieuwe stijl te laat is gekomen. Die niet konden vinden wat ze zich wensten: een school waar je niet in de banken zit, maar onder leiding van een leraar een vak leert.
Kinderen die zich onbegrepen voelden en voortijdig afhaakten. Vertrokken van school. Geen vak leerden. Terwijl ze dat zo graag hadden gedaan.
Ervaringen met de LTS? Met het Vakcollege? Of met een school die teleurgesteld werd verlaten? Laat het weten.